Alles is maatwerk
Sofia is vanaf de start van YOIN bij de begeleiding betrokken. Evenals Saskia die als gedragswetenschapper aan YOIN verbonden is. Zij vertellen over wat YOIN doet voor de jongeren en als gezinshereniging heeft plaatsgevonden. Een hereniging die niet altijd als vanzelfsprekend verloopt.
Wij moeten ze helpen landen
De jongeren worden opgevangen in kleine wooneenheden (KWE) met ambulante begeleiding of in woongroepen (KWG) waar sprake is van 7x24 uurs begeleiding. Het zijn allemaal jongeren met een verblijfsvergunning die hier zonder ouders zijn. Sofia: ‘We willen jongeren veel erkenning en een thuisgevoel geven. We helpen hen bij hun integratie door aandacht te hebben voor hun sociaal emotionele ontwikkeling en veel psycho-educatie te geven.
Alles is maatwerk. Ik vraag dan: ‘Wat heb je nodig om het te laten lukken?’ Zodra de jongeren zich meer thuis voelen en vertrouwen ontstaat, dan komen ze met thema’s die hen bezig houdt bijvoorbeeld hulp bij boodschappen doen en toetsen halen in het onderwijs. Zij hebben zich zo lang geremd gevoeld dat ze dan alle kansen willen oppakken om verder te komen.’ Saskia vult aan: ‘De kinderen zijn al heel lang op de vlucht, ook in Nederland eigenlijk. Steeds op verschillende plekken. Bij YOIN kunnen ze voorlopig blijven wonen. Wij moeten ze helpen landen.’
Je best doen om elkaar te begrijpen
Bij ingewikkelde casussen kijkt Saskia als gedragswetenschapper mee. ‘Elke jongere heeft traumatische dingen meegemaakt; de meeste kinderen hebben ook echt veel gezien. Er is maar een kleine groep die daar echt veel last van krijgt. Kinderen hebben veel veerkracht en de meesten zijn heel gemotiveerd om iets van hun leven te maken. Er is maar een hele kleine groep die dat helemaal niet lukt. Dan heb je een heel ander plan van aanpak.’ Van een taalprobleem is geen sprake.
Er zijn veel collega’s met een niet-westerse achtergrond die een andere taal spreken; Arabisch, Dari, Tigrinya. Sofia: ‘We komen er altijd heel creatief uit. Naast elkaar zitten en lachen omdat we elkaar niet begrijpen, brengt ook begrip. Evenals een rollenspel of samen foto’s en plaatjes knippen waardoor het onbekende woord visueel wordt. En vergeet Google-Earth niet. Op deze manier kan een jongere laten zien waar in het land van herkomst zijn school lag en waar hij met de geiten liep. Het maakt niet uit als je maar je best doet om elkaar te begrijpen. En als het echt nodig is, is er een tolk.’
Culturen waarin de relatie centraal staat
Het specialisme van gezinsbegeleiding en ondersteuning aan een niet-westerse doelgroep bleek ook van groot belang toen de gezinsherenigingen op gang kwamen. Saskia: ‘Dit loopt moeizaam. Kind en ouders zijn lang niet bij elkaar geweest. Ouders willen hun gezag weer uitoefenen, maar dat past dan niet meer. Het kind daarentegen heeft heel lang een appèl op zichzelf gedaan; zelf kunnen beslissen en een andere cultuur leren kennen. Dat brengt in de hereniging spanningen mee. Ouders gaven ook vaak aan dat de Nederlandse hulpverlener hen niet snapt.’
Sofia vult aan: ‘Ook bij IAG-V gaat het om maatwerk. In eerste instantie is de begeleiding erop gericht om een opening te vinden om mee te denken in aanpak en het aansluiten. En ook hier is er geen kant en klaar boek. Als je niet investeert in de alliantie, dan heb je deze gezinnen niet mee. In Nederland zijn we heel erg gewend om doelgericht en met hulpvragen te werken. Gezinnen met een niet-westerse achtergrond leven vanuit bescheidenheid. Er moet eerst vertrouwen zijn om je verhaal te vertellen; het zijn de culturen waarin de relatie centraal staat.’
Respectvol investeren in de relatie
Investeren in de relatie is een van de redenen waarom voor IAG-V in een beschikking meer uren tellen dan een reguliere gezinsbegeleiding. Saskia legt uit: ‘Dat komt door de taal, omdat je soms dus ook met tolken moet werken. Maar je hebt ook veel meer onderwerpen, het gezin leeft in twee culturen, en er moet aandacht zijn voor eventueel trauma.’ ‘En in deze culturen worden veel woorden gebruikt om tot de kern van het verhaal te komen, dat vergt tijd en draagt bij aan een werkrelatie. En daar moet je respectvol mee omgaan’ vult Sofia aan.
Het team IAG-V bestaat uit mensen die allemaal een hulpverleningsachtergrond, HBO-opleiding en een niet-westerse achtergrond hebben. Een aantal van hen is zelf oud-vluchteling waardoor je van ervaringsdeskundigen kunt spreken. Saskia: ‘het is ook onze kracht dat we zo een gemêleerd gezelschap zijn.'
Meer weten? Bel met het Entreeteam 026 354 33 11 of stuur een mail yoin@entrealindenhout.nl