Werken met een toekomstplan is met jonge alleenstaande vluchtelingen extra uitdagend, weet Elli Elskamp, manager van YOIN. In de landelijke pilot Werken met een toekomstplan zoekt én deelt zij goede ervaringen.

In 2015 kwamen grote aantallen vluchtelingen Nederland binnen, onder wie veel alleenstaande minderjarige jongeren. YOIN biedt begeleiding bij opvang, wonen en opgroeien van jonge alleenstaande vluchtelingen. Zeker met deze doelgroep is toekomstgericht werken makkelijker gezegd dan gedaan, legt Elli Elskamp uit. 'Voor alle jongeren op deze leeftijd is het ingewikkeld om hun toekomst te plannen. Maar deze jongeren hebben veel meegemaakt onderweg, en in hun land van herkomst. Ze hebben niet meer het sociale netwerk en de steun van familie. En dan zegt het systeem: op je 18e ben je volwassen en moet je de opvang uit. Dat is een slechte zaak. Ik kan me voorstellen dat op 18-jarige leeftijd de voogdij stopt. Maar niet dat ze daarmee ook de opvang moeten verlaten. Geen enkele ouder zet zijn kind het huis op z'n 18e verjaardag.'

'In de meeste gemeenten hebben we een verlenging kunnen regelen, maar dat is een ingewikkeld proces. Deze jongeren vallen onder de asielwetgeving, dus ze kunnen geen verlengde jeugdhulp krijgen. De asielwetgeving zegt dat het klaar is in de opvang en de Wmo behandelt hen als taakvolwassenen. Ik vind dat echt een systemische fout.'

'We bereiden de jongeren wel goed voor: in Nederland ben je vanaf 18 jaar volwassen en dan kun je keuzes maken. Wat wil je worden? Naar welke school ga je? Hoe zorg je voor een inkomen? Op welk netwerk kun je terugvallen? Stap voor stap praten we met jongeren over hun toekomst, wat ze belangrijk vinden en wat ze willen leren. Dat komt allemaal terug in een toekomstplan.'

'Tegelijkertijd zien we hoe ingewikkeld dit is. Als je aan deze jongeren vraagt hoe het gaat, zeggen ze: het gaat goed, mevrouw. In het perspectief van hun reis, en van de situatie in hun herkomstland, gaat het natuurlijk ook goed. Maar in ons zorgsysteem hebben we een hulpvraag nodig. Met zo'n toekomstplan helpen we jongeren om inzicht te krijgen in wat er goed gaat en wat nog niet.'

Lees het hele interview met Elli op de site 16-27 op weg naar zelfstandigheid