“Weten jullie nog hoe jullie aan dit avontuur begonnen? We nodigden jullie, als pleegouders, uit voor onze avond over de opvang van alleenstaande minderjarige vluchtelingen…”
Klaas Jan: “Ja, we werden geraakt door de oproep. We wisten eigenlijk niets van deze groep af en waren nieuwsgierig of we iets voor hen zouden kunnen betekenen.” Marjoke: “We hoorden over wat deze jongeren meemaken en spraken over het huisje in onze tuin. Na een gesprek met onze kinderen (nu 13 en 15) besloten we om daar twee vluchtelingjongeren op te vangen. Kokob werd een van hen.”
“Een prachtig huisje! Hoe jullie je inzetten is precies wat we jongeren gunnen, maar waar ambulant werkers helaas te weinig tijd en nabijheid voor hebben. Kokob, waarom wilde jij bij Marjoke en Klaas Jan wonen?”
“Ik heb heel veel plannen, doelen en dromen”, vertelt Kokob. “Ik wil automonteur worden en mijn rijbewijs halen, dus ik moet Nederlands leren. Dat kan het beste in een Nederlands gezin.” In het begin was hij onzeker over zijn Nederlands, maar Marjoke en Klaas Jan hielpen hem. Marjoke: “We gebruikten vaak Google Translate en raadden dat anderen ook aan, maar inmiddels is dat niet meer nodig.” Kokob gaat nu naar het mbo en werkt met plezier bij een lokale winkel.
Klaas Jan: “Wij zetten dat extra stapje voor Kokob. We hielpen hem bij het volledige sollicitatieproces - van de brief tot het meefietsen op zijn eerste werkdag. Net zoals je dat voor je eigen kinderen doet. Letterlijk, want onze dochter (15) werkt nu in dezelfde winkel. Ze ziet hem echt als haar grote broer!”
“Merken jullie dat bepaalde dingen in Nederland soms lastig zijn voor Kokob?”
Kokob vindt het Nederlandse systeem soms ingewikkeld. “Hij zegt soms: ‘Ik moet zoveel van jou, weer naar school...’”, vertelt Marjoke. “Maar in Nederland kun je niet zomaar zeggen: vandaag doe ik iets anders en ga ik een dagje niet.” Klaas Jan vult aan: “We zijn tegelijkertijd blij dát hij naar school gaat. Dat lukt niet altijd op tijd, dus we leggen regelmatig aan mensen uit hoe het werkt als je hier niet geboren bent. Bijvoorbeeld aan de leerplichtambtenaar: ‘Het is deze week twee dagen wél gelukt, terwijl hij dat helemaal niet gewend is.’ Dat noemen ze omgekeerde integratie.”
“Daarom is ons motto: ‘Meedoen en mee mogen doen’. Als wij ruimte creëren om de brug ook op te komen, is er veel mogelijk! Wat vraagt deze rol dagelijks van jullie?”
Marjoke legt uit: “Ik bezoek de jongens elke avond. We hebben dan gesprekken over hoe het met ze gaat en hoe dingen werken. Van politiek tot praktische zaken zoals bellen. Dat soort dingen oefenen we ook samen.” Klaas Jan vult aan: “En natuurlijk heb je daarnaast de logistieke bewegingen, zoals naar de tandarts en zwemles gaan.
“Je deelt dus eigenlijk je leven met deze jongeren… Waaraan moesten jullie wennen?”
Er waren veel cultuurverschillen, vertelt Marjoke: “Kokob en zijn huisgenootje eten bijvoorbeeld drie keer per dag warm, op andere momenten dan wij. We eten daarom niet vaak samen, wat in het begin gek voelde. Tegelijkertijd moest Kokob eraan wennen dat Klaas Jan soms voor ons gezin kookt. Hij vroeg dan aan mij: ‘Waarom doe jij dat niet?’”
“Hoe vind je het om in Dreumel te wonen, Kokob?”
Toen hij net in Nederland was, wilde Kokob in een grote stad wonen: “Ik dacht dat je daar meer kunt werken. Maar nu vind ik Dreumel fijn. Het is hier rustig en ik heb vrienden gemaakt.”
“Leuk dat jij het zo ziet. We merken vaker dat jongeren eerst liever niet in zo’n dorp willen wonen, maar het al snel fijn vinden om buren gedag te zeggen en hulp te krijgen bij een lekke fietsband. Hoe zie jij jouw toekomst voor je?”
Kokob weet het antwoord daarop snel: “We hopen binnenkort te horen dat mijn familie naar Nederland komt. Dan ga ik met hen wonen. Tot die tijd blijf ik bij Marjoke en Klaas Jan.” Marjoke vult aan: “In de tussentijd oefenen we de dingen die je nog moet kunnen als je straks bij mama woont. Zodat jij jezelf kan redden in Nederland. En we hebben afgesproken dat je áltijd langs blijft komen, samen met mama. Anders gaan we je te veel missen!”
Een unieke vorm van opvang
De meeste alleenstaande vluchtelingjongeren wonen in kleinschalige woonhuizen of woongroepen van onder andere YOIN. Daarnaast biedt Nidos OWG-gezinnen (‘Opvang en Wonen in Gezinsverband’), meestal met een vergelijkbare culturele achtergrond als de jongeren.
YOIN startte een pilot met de opvang van deze jongeren bij pleegouders Marjoke en Klaas Jan. Zij worden hierin begeleid door een pleegzorgbegeleider en volgden diverse cursussen binnen YOIN. Bijvoorbeeld over cultuursensitief en traumasensitief werken, werken met familie op afstand, het motiveren van pubers en het stellen van doelen. Het is prachtig om te zien dat het werkt!
Meer weten over deze opvang? Of heb je interesse om uit te zoeken of ook jij jongeren zou kunnen opvangen? Neem contact op met YOIN, via een mail aan yoin@entrealindenhout.nl. We delen onze ervaringen graag!